İşçi işveren uyuşmazlıklarında hak
talebi için süreler nelerdir
7036 sayılı İş Mahkemeleri
Kanununun “Dava şartı olarak arabuluculuk” başlıklı 3 üncü maddesi uyarınca, 1
Ocak 2018 tarihinden itibaren İş Kanununa, bireysel veya toplu iş sözleşmesine
dayanan işçi veya işveren alacağı ve tazminatı ile işe iade talebiyle açılan
davalarda, arabulucuya başvurulmuş olması dava şartı haline gelmiştir.
Dolayısıyla istisnai durumlar hariç
işçi – işveren uyuşmazlıklarında iş mahkemesinde dava açmadan önce adliyede
bulunan arabuluculuk bürosuna başvurularak arabuluculuk sürecinin tamamlanması
zorunludur. Bu şarta uymadan açılan davalar esasa girmeden mahkemeler
tarafından reddedilmektedir.
İşe iade talebi hariç arabulucuya
başvuru konusunda kanunda belirlenmiş bir süre yoktur.
Arabulucuya başvuru konusunda
Kanunda sadece işe iade başvurusuyla ilgili süre belirlenmiş olup, 4857 sayılı
İş Kanunun 20 inci maddesi uyarınca; iş sözleşmesi feshedilen işçi, fesih
bildiriminde sebep gösterilmediği veya gösterilen sebebin geçerli bir sebep
olmadığı iddiası ile fesih bildiriminin tebliği tarihinden itibaren bir ay
içinde işe iade talebiyle, İş Mahkemeleri Kanunu hükümleri uyarınca arabulucuya
başvurmak zorundadır.
Dolayısıyla işe iade taleplerinde,
fesih bildiriminin tebliği tarihinden itibaren bir ay içinde arabulucuya
başvurulması gerekir.
Arabuluculuk faaliyeti sonunda
anlaşmaya varılamaması hâlinde, son tutanağın düzenlendiği tarihten itibaren,
iki hafta içinde iş mahkemesinde dava açabilir.
Diğer Konularla İlgili Arabulucuya
Başvuru Süresi var mıdır
Ücret, tazminat gibi işçilik
alacaklarıyla ilgili arabulucuya başvuru konusunda Kanunda bir süre
belirtilmemiş olmakla beraber, bu konuda zamanaşımı süreleri geçerlidir.
İş Kanunun 32 inci ve Ek 3 üncü
maddeleri uyarınca;
Ücret, kullandırılmayan yıllık izin
sürelerine ait izin ücreti, kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, kötüniyet
tazminatı, ayrımcılık tazminatı 5 yıllık zamanaşımına tabidir.
Yukarıda belirtilenler dışındaki
sendikal tazminat, iş güvencesi
kapsamına girmediği için işe iade hakkı olmayan işçinin isteyeceği kötüniyet
tazminatı, işe iade başvurusu kabul edilen işçiyle ilgili başlatmama tazminatı,
4857 sayılı İş Kanununun 26/2 maddesindeki maddi ve manevi tazminat (haklı
feshe bağlı tazminat), 28 inci maddedeki belgenin (çalışma belgesi – bonservis)
zamanında verilmemesinden kaynaklanan tazminat, 31/son maddesi uyarınca
askerlik sonrası işe almama nedeni ile öngörülen tazminat istekleri ise
01.07.2012 tarihinde yürürlüğe giren yeni 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun
146 ıncı maddesinde 10 yıl olarak belirlenen genel zamanaşımı süresine tabidir.10 yıl olarak belirlenen genel zamanaşımı süresine tabidir.